
Józef Kuik (1897-1969), ochotnik w kompanii stęszewskiej, kpt. Wojska Polskiego. Urodził się 14.I.1897 r. w Konarzewie (pow. poznański), w rodzinie rolnika Jana i Józefy Czyż. Po ukończeniu tam szkoły powszechnej, od 12.IX.1912 r. uczęszczał do gimnazjum w Ostrowie Wlkp., gdzie uzyskał małą maturę. W czasie nauki wstąpił do Towarzystwa Tomasza Zana. 6.III.1916 r. został wcielony do armii niemieckiej, początkowo do 47 Pułku Piechoty w Ostrzeszowie. 10 sierpnia skierowano go na front wsch. (2 kompania 58 Pułku Piechoty) w rejon Halicza i Stanisławowa, 26.V.1917 r. został przeniesiony na front zach. do Flandrii, był ciężko ranny pod Arras (23.III.1918). Po wyleczeniu z ran przeniesiono go do baonu zapasowego w Głogowie (19.X.1918), skąd ok. 12 listopada zbiegł do Konarzewa.
27.XII.1918 r. z młodszym bratem Stanisławem zgłosił się ochotniczo do oddziału powstańczego w Dopiewie (k. Poznania), gdzie został przydzielony do kompanii stęszewskiej. Wziął udział w wyzwoleniu Dopiewa i okolic, a następnie z 28 na 29.XII.1918 r. przeniesiono go do Poznania do 3 kompanii l Pułku Strzelców Wielkopolskich. Wziął udział w walkach o Ławicę (6.I.1919); awansowany do stopnia kpr. (30.I.1919), walczył na froncie zach. (Wolsztyn, Zbąszyń, Opalenica); 9.V.1919 r. został skierowany na front polsko-ukraiński, w okolice Lwowa. Po powrocie (3.VI) skierowany w okolice Leszna (28.VII), a 9 października na front litewsko-białoruski (pełnił kolejno funkcje dowódcy plutonu, szefa kompanii, a po awansowaniu do stopnia st. sierż. – dowódcy 8 kompanii 2 baonu i oficera kasowego 2 i 3 baonu 55 Pułku Piechoty l Pułku Strzelców Wielkopolskich). Od 22.XII.1920 r. przebywał z pułkiem w Krotoszynie i Wrześni, pełniąc obowiązki oficera prowiantowego. 19.XI.1922 r. przeniesiony został do Szefostwa Intendentury DOK VIII w Toruniu, pracował jako referent, a następnie kierownik samodzielnego referatu mobilizacyjnego. 8.I.1924 r. awansował do stopnia por., a od 1.I.1936 r. – kpt. 1.IX.1939 r. objął funkcję kierownika referatu cenzury, a 4 września z DOK VIII opuścił Toruń. Zgodnie z planem ewakuacyjnym przedostał się do Chełma Lubelskiego. W okolicy miasta przyłączył się do grupy ppłk. Eustachewicza (20.IX), po jej rozbrojeniu wrócił do Torunia (10.X).


Następnego dnia został aresztowany i umieszczony w forcie XVII w Toruniu, skąd wywieziony do obozu w Stargardzie Szczecińskim, przebywał w nim do 6.XI.1939 r., przeniesiony następnie do Oflagu II B w Arnswalde, od 17.IX.1940 r. do Oflagu IIC w Woldenbergu (Dobiegniew), w którym więziony był do wyzwolenia (2.V.1945). Działał w obozowym ruchu oporu.
17-09-1940 Oflag IIC ; 01-10-1940 Oflag IIB ; nr jeńca 776
Po wojnie pracował w Wizowie (k. Bolesławca) oraz w Świdnicy, a od 1948 r. w Toruniu. W 1966 r. przeszedł na emeryturę. Zmarł 25 czerwca 1969 r., pochowany został na cmentarzu św. Jakuba w Toruniu. Był odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych (1922), Medalem X-lecia Odzyskania
Niepodległości (1928), Srebrnym Krzyżem Zasługi (1939). Żonaty z Anną Gertrudą Scheffs, miał dwóch synów – Aleksandra (1928) i Mariana (1931).

źródło: Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919; autorzy Antoni Czubiński, Bogusław Polak s. 181.
CAW, Akta personalne 7663; S. Celichowski, Wyprawa zbąszyńska, Poznań 1935; A. Czubiński, Z. Grot, B. Miśkiewicz, Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Zarys dziejów, Warszawa-Poznań 1978, s. 226, 228, 268; T. Grygier, Sytuacja polityczno-wojskowa w zachodniej części Wielkopolski w dniach powstania 1918/1919 r., [w:] Studia z historii Powstania Wielkopolskiego 1918–1919, Poznań 1962, s. 83-84; A. Hanyż, Ziemia Szamotulska w walce o wolność 1793-1919, Szamotuły 1939, s. 62; D. Kęszycki, Wspomnienia z lat 1919-1922. Udział Śremu w Powstaniu Wielkopolskim, Śrem 1932, s. 36-37; Oflag II C Woldenberg. Wspomnienia jeńców, Warszawa 1984 (wg indeksu) – tam dalsza literatura; Udział powiatu zachodnio-poznańskiego w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919, Poznań 1928, s. 10-11; informacje syna Mariana; dokumenty i pamiątki rodzinne. Zdjęcie Józefa Kuik z oflagu (z nr obozowym) z książki:Jeniecka konspiracja wojskowa w oflagu IIC Woldenberg; autorzy Henryk Tomiczek, Miron S. Zarudzki. Pozostałe zdjęcia z archiwum rodzinnego.